รายงานเรื่อง
ประเพณีวัฒนธรรมไทยประเพณีสู่ขวัญข้าว
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี
ตามจุดเน้นการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน/การใช้เทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้
จัดทำโดย
ด.ญ. ศรีสง่า คงอยู่นาน
โรงเรียนชุมชนบ้านโภชน์ อ.หนองไผ่ สพป.เพชรบูรณ์ เขต 3
เสนอ คุณครู กัญจนา มีศิริ
คำนำ
รายงานเรื่อง ประเพณีวัฒนธรรมในท้องถิ่น ประเพณีสู่ขวัญข้าว เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน มีทักษะในการค้นคว้าข้อมูลและการติดต่อสื่อสารผ่านเครื่องคอมพิวเตอร์อย่างมีคุณธรรมจริยธรรมโดยจัดเป็นรูปเล่มรายงานและเผยแพร่ความรู้ทางเว็บไซต์ตนเองชื่อhttp://www.mots.go.th/ewt_news.php?nid=474 ขอขอบคุณค่ะ ครูกัญจนา มีศิริ ครูผู้ให้ความรู้ในการเรียนรู้
เด็กหญิง ศรีสง่า คงอยู่นาน
สารบัญ
เรื่อง หน้า
ประเพณีวัฒนธรรมในวัฒนธรรมท้องถิ่น ประเพณีลอยกระทง 1-4
สรุป 5
แหล่งข้อมูล 6
ประเพณีสู่ขวัญข้าว
ความสำคัญ
ประเพณีสู่ขวัญข้าว เป็นประเพณีที่ชาวนาปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเรียกขวัญพระแม่โพสพที่ตกหล่นตามท้องนาขึ้นสู่ยุ้งฉางข้าว และเป็นการบูชาพระแม่โพสพที่คอยป้องกันศัตรูพืชและสัตว์ที่จะมาทำลายข้าว เพื่อให้ได้ผลผลิตมากในปีต่อ ๆ ไป เป็นวัฒนธรรมที่พบมากในภาคกลางของประเทศไท โดยฉะเพราะที่จังหวัดนครนายก
ซึ่งประเพณีนี้จะมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันออกไปตามแต่ละท้องถิ่น ประเพณีสู่ขวัญข้าว (ทั่วไป) บุญสู่ขวัญข้าว (หมู่บ้านเนินใหม่ ตำบลโคกกรวด) เรียกขวัญข้าว (หมู่บ้านท่าด่าน) ประเพณีสู่ขวัญข้าวจะกระทำในวันขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปี
พิธีกรรม
โดยทั่วไปชาวนาต่างก็ทำพิธีโดยให้เจ้าของนาฝ่ายหญิงนุ่งขาวห่มขาว เป็นผู้ทำพิธีตอนเช้าตรู่โดยเตรียมอุปกรณ์ ได้แก่ ข้าวต้ม เผือก มัน ไข่ ขันธ์ ๕ ขวดน้ำ แก้วแหวนเงินทอง แป้ง หวี กระจก ผ้าสไบ (อาจมีเพิ่มเติมหรือแตกต่างตามท้องถิ่น) นำสิ่งของเหล่านี้ห่อด้วยผ้าขาว ใส่กระบุงหรือบางท้องที่ปิดกระบุงด้วยผ้าขาว นำขอฉายคอนกระบุง (บางหมู่บ้านใช้ผ้าสีผูกให้สวยงาม) เดินไปตามท้องนาของตน ร้องเรียกแม่โพสพ ในใจความของการร้องเรียก คือ เชิญแม่โพสพที่ตกหล่นอยู่ให้มาอยู่ในยุ้งฉางข้าว
บางหมู่บ้านจะมีเพื่อนบ้านคอยขานรับจนถึงบ้าน หลังจากนั้นจะนำกระบุงไปไว้ในยุ้งข้าว บางหมู่บ้านก็มีพราหมณ์ทำพิธีเรียกขวัญข้าวเข้ายุ้งฉาง โดยที่มีการตั้งบายศรี และเครื่องไหว้ในยุ้งฉาง ซึ่งการสู่ขวัญข้าวนั้น จะมีสำนวนหรือภาษาถิ่นที่แตกต่างกันออกไปตามแต่ละพื้นที่ ในปัจจุบันประเพณีสู่ขวัญข้าวยังคงกระทำอยู่ แต่จะมีน้อยลง โดยการสู่ขวัญข้าวบางพื้นที่ก็จะมีการทำร่วมกันและทำบุญเลี้ยงพระด้วย
สรุป
ประเพณีสู่ขวัญข้าวจะกระทำในวันขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปี
แหล่งข้อมุล
http://www.mots.go.th/ewt_news.php?nid=474
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น